سازمان ملل متحد به تازهگی بار دیگر از وضعیت موجود در افغانستان ابراز نگرانی کرده است. آنتونیو گوترش، دبیرکل این سازمان روز شنبه، ۹ دلو، گفت که زنان و دختران در افغانستان از حقوقشان برای تحصیل، کار و عدالت محروم شدهاند. به باور سازمان ملل متحد، حکومت سرپرست طالبان اگر به عضویت در جامعه جهانی تعهد واقعیاش را نشان میدهد و میخواهد که این عضویت را بگیرد، باید حقوق اساسی بشر که به هر زن و دختر تعلق دارد را به رسمیت بشناسد و از آن حمایت کند.
در جریان ماههای اخیر، این چندمین بار است که سازمانهای بینالمللی خواستار به رسمیت شناخته شدن حقوق افراد در افغانستان میشوند. از زمان تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، مکاتب دخترانه بسته شده است و بیشتر آنان در مورد آینده آموزششان نگراناند. هرچند حکومت سرپرست طالبان میگوید که در ماههای پیشرو مکاتب را باز میکنند، اما هنوز نگرانی دانشآموزان دختر برطرف نشده است. متاسفانه در جریان این روند هیچ گونه وضاحتی به دختران دانشآموز و خانوادههایشان داده نشد. آنان با توجه به سابقه کار طالبان، باور دارند که دوباره مکاتبشان بازگشایی نخواهد شد.
همچنان در جریان ماههای گذشته، کارمندان ملکی زن در کشور اجازه نیافتهاند که به ادارههای دولتی بروند و کارشان را به پیش ببرند. آنان حتا در مواردی اعتراض کردند و گفتند که تکلیفشان روشن نشده است. مسوولان حکومت سرپرست طالبان میگویند که معاش کارمندان دولتی را میپردازند و تا زمان روشن شدن وضعیت، کارمندان زن در خدمات ملکی در خانههایشان بمانند. با این حال، نگرانیها از این منظر پابرجا است و حتا مردم و جامعه جهانی اطمینان ندارند که زنان دوباره به محل کارشان بازگردند. اعمال محدودیتهای بیشتر بالای زنان نیز این نگرانیها را شدت بخشیده است.
متاسفانه حکومت سرپرست طالبان نگرانیهای مردم را جدی نگرفته و به خواست شهروندان در راستای تأمین حقوق زنان و دختران نیز وقع نگذاشته است. مسوولان در مورد هر اتفاقاتی که در کشور میافتد، باید وضاحت دهند و به مردم پاسخگو باشند. حتا اندک بیتوجهی در راستای تأمین حقوق بشری میتواند نگرانی شهروندان را در پی داشته باشد. مردم باید در مورد حقوقشان که به آنان تعلق میگیرد، بدانند. آنان در مورد چرایی بسته بودن مکاتب دخترانه، نرفتن کارمندان زن به نهادهای ملکی، کندی ارایه خدمات عامه و سایر محدودیتهایی که در جریان ماههای اخیر وضع شده است، میپرسند. باید به همه پرسشهای مردم در زمان معین آن پاسخ ارایه شود تا آنان از بابت حقوق اساسی بشریشان مطمئن شوند.
بخش دیگر کار، پاسخگویی به جامعه جهانی و نهادهای حقوق بشری است. جامعه جهانی هنوز اطمینان ندارد که آنچه حکومت سرپرست طالبان میگوید و آنچه انجام میدهد، یکسان خواهد بود. ابراز نظر دبیرکل سازمان ملل متحد در مورد مساله عضویت حکومت سرپرست طالبان در جامعه جهانی به وضوح این نگرانیها را برجسته میکند. آنان مسله مشروعیت رژیم کنونی را به حفظ حقوق بشری و دیگر شرایط پیوند زدهاند. تا زمانی که این شرایط عملی نشود، هیچ کشور و سازمان بینالمللی حکومت سرپرست طالبان را به رسمیت نخواهد شناخت.
حکومت سرپرست طالبان باید بداند که اطمینان جامعه جهانی به تأیید مردم افغانستان وابسته است. سازمانهای بینالمللی وضعیت را از زبان مردم میشنوند و ارزیابی میکنند. تا زمانی که شرایط برای شهروندان عادی نشود و آنان پاسخهایشان را دریافت نکنند، جامعه جهانی زمینه مشروعیت بینالمللی حکومت سرپرست طالبان را فراهم نخواهد کرد. بهتر است که در شرایط کنونی دختران هرچه زودتر به مکاتب بازگردند و برای آنان اطمینان کامل داده شود. همچنان کارمندان زن نیز دوباره برای کار به ادارههای دولتی بروند و زمینه مصون دسترسی به این حقوق برای آنان فراهم شود. اندکترین نگرانی از بابت حقوق بشری میتواند جامعه جهانی را قانع کند که اقدام برای مشروعیتبخشی به رژیم حاکم قبلازوقت و غیرمنطقی نیست.